Mobil iletişim teknolojisi 4G’ye sekiz yıl geç kalan Türkiye, 5G’ye de geç kalıyor. 83 ülkede kullanılan 5G altyapısı için Türkiye’de 1,5 milyar dolarlık yatırım gerekiyor. Bununla birlikte altyapı şirketleri arasındaki anlaşmazlık da sürüyor.
Türkiye’nin bu teknoloji yarışında geri kalmaması için 5G altyapısı 1,5 milyar TL dolarlık yatırım bekliyor. Dünya çapındaki bu yaygınlaşmayla birlikte Türkiye’nin bu teknolojiye gecikmesinin maliyeti de artıyor. Vodafone’un Deloitte işbirliğiyle hazırladığı rapora göre 5G’de bir yıllık gecikmenin maliyeti 120 milyar TL.
AA’ya konuşan Türk Telekom CEO’su Ümit Önal, 5G’ye yerli unsurlarla geçiş için şartların yeterince olgunlaşması gerektiğini belirterek, “İhaleyi biraz daha geciktirerek yapmanın daha makul olabileceğini düşüyoruz” dedi
Turkcell Genel Müdürü Murat Erkan’sa tarih konusunda yetkili kurum olan bakanlığın kararına saygı duyacaklarını söyleyerek buna itirazları olmadığını belirtti.
Ortak altyapı, hala tartışma konusu
Erkan, fiberde ortak altyapı şirketi kurulması konusunda “Bunu ötelemekte bazı şirketlerin menfaati olduğunu düşündüğünü görüyorum ama aslında ülkenin zararına” yorumunda bulundu.
Kalan mesafe için ortak altyapı şirketi kurulmasının fiberleşmeye bir katkısının bulunmayacağını bildiren Türk Telekom CEO’su Önal’sa hiç gidilmemiş yerlere gitme çağrısında bulundu.
Önal şunları söyledi: “Arkadaşlarımızın ortak altyapıdan anladıkları; Türk Telekom’un zaten hizmet verdiği yerlere yatırım yapıp, mevcut Türk Telekom müşterilerini churn ettirmek yani kendilerine taşımak. Bu vatanperverlik söyleminin altında, zaten gidilmiş yerlere gidip, oradaki müşterileri kendi müşterileri haline getirmeye çalışmak var. Bunu da karar vericilere ‘Türkiye’nin menfaatine ortak altyapı istiyoruz sosuyla’ sunmak istiyorlar ama bu nafile bir çalışma.”
Rekabet olurdu aslında bide daha önce altyapı çeken firmalara ortaklar naliyet hesabı yapılıp ekstra bedel ödeyebilirdi yani. Neden firmalara soruyorlar ki Türkiye TT’nin malı değil ki tek karar versin. Bakanlık el atmalı bu konulara herkesin hakkı ödenerek rekabeti kızıştıracak ortam hazırlanmalı
Az sabretsinler… Seçim sonrası hele bir bilanço çıksın. Zaten batık durumdaki TT ne yapılır bakılır. Uyduruk 4.5G ile ite kaka bugünleri gördük. Hiç bir firma yatırım yapmaz şu anda önünü göremiyor kimse.
2005 yılında Bursa’nın köyüne SOL tarafından fiber hatlar çekilirken, üzerinden geçen 17 yılın ardından hanelere ulaşan fiber altyapı oranı 5.4% (kaynak). 2021 yılında yapılan açıklamaya göre GSM baz istasyonlarına ulaşan fiber oranı ise 40% (kaynak) ne kadar inanırsınız orası ayrı. Yasa ile rekabeti öldürürseniz eğer sonucun ne olacağını net olarak gördük ve deneyimledik.
4G’ye veya 5G’ye geç kalmadık, 20 yıldır fiber dönüşümüne geç kaldık…
Son kullanıcı talep etmiyorki neden yatırım yapsın (yani talep edenler bir parmağın elini geçmiyor) fiberi bırak TurkNet olmasa 1000/50 paket i 2050 de felan çıkarırlardı.
Bu altyapılar talep üzerine oluşturulmamalı zaten, konunun özü burası. Ülkece 3G, 4.5G veya şimdi 5G’ye geçerken kamuoyuna danışılarak mı karar alındı veya yatırım yapıldı? Bunlar olması gereken yatırımlardı ve talep toplanmaksızın gerçekleştirildi. Fiber de öyle, talepten bağımsız olarak heryere ulaştırılmalı.
Kar odaklı bir altyapıdan ziyade, gerekirse yerel yönetimlerin de içerisinde yatırımcı/çözüm ortağı olarak yer aldığı, özel şirketlerin de yatırım ve danışmanlığını yaptığı, tamamlandığında bu ortak ağın her partisinin çıkarına olan bir altyapı kurgusu yapılmalıdır. Aksi halde gelecek yıl yine 5G şebekelerimiz ve son model cep telefonlarımız ile 4-5mbit hız testi sonuçlarımızı paylaşmaya devam ederiz.
4.5 g nin hız potansiyeli var. Fakat onu bu ülke de kullanamadık ki 5g gelse de kaderi aynı olacak. Operatörler hız sınırlı ve kotalı paketleri yüksek fiyatlara satacaklar. 5g nin tam olarak potansiyelini yine kullanamayacağız. Ayrıca 5g de daha sık yani daha çok baz istasyonu gerekli… şimdi ki durumda bile operatörler saklayarak baz istasyonu kurdular. Bir sürü davalarla uğraştılar. Şimdi birde o baz istasyonlarına fiber çekmek zorundalar. Hem hattım iyi çeksin hemde baz istasyonu olmasın diyen bir grup var ki ne istediğini bilmeyenler onlarla uğraşmak var.